«Καμπανάκι» ΠΟΥ: To 99% του παγκόσμιου πληθυσμού αναπνέει ανθυγιεινό αέρα

Η ατμοσφαιρική ρύπανση ευθύνεται κάθε χρόνο για επτά εκατομμύρια πρόωρους θανάτους σε παγκόσμιο επίπεδο, αριθμός που πλησιάζει τους νεκρούς λόγω του καπνίσματος ή της κακής διατροφής

Σοκαριστικά είναι τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) για την ατμοσφαιρική ρύπανση.

Όπως αποτυπώνουν τα στοιχεία, σχεδόν ολόκληρος ο παγκόσμιος πληθυσμός (99%) αναπνέει αέρα που υπερβαίνει τα όρια ποιότητας του αέρα του ΠΟΥ και απειλεί την υγεία του.

Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, περισσότερες από 6.000 πόλεις σε 117 χώρες παρακολουθούν πλέον την ποιότητα του αέρα. Ωστόσο, οι κάτοικοι αυτών των πόλεων εξακολουθούν να αναπνέουν ανθυγιεινά επίπεδα λεπτών σωματιδίων και διοξειδίου του αζώτου. Μάλιστα, οι κάτοικοι σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος υφίστανται την υψηλότερη έκθεση.

Εν τω μεταξύ, νέες έρευνες για τις επιπτώσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στον ανθρώπινο οργανισμό έχουν δείξει πως είναι δυνατό να προκληθεί κάποια βλάβη ακόμα και σε χαμηλά επίπεδα ρύπων στην ατμόσφαιρα.

Τα ευρήματα ώθησαν τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας να τονίσει τη σημασία του περιορισμού της χρήσης ορυκτών καυσίμων και τη λήψη άλλων μέτρων για τη μείωση των επιπέδων ατμοσφαιρικής ρύπανσης.

Ο ΠΟΥ αναθεώρησε πέρυσι τις κατευθυντήριες οδηγίες για την ποιότητα του αέρα, καθιστώντας τις πιο αυστηρές σε μια προσπάθεια να βοηθήσει τις χώρες να αξιολογήσουν καλύτερα την ποιότητα του αέρα.

Όπως αναφέρει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, η ατμοσφαιρική ρύπανση ευθύνεται κάθε χρόνο για επτά εκατομμύρια πρόωρους θανάτους σε παγκόσμιο επίπεδο, αριθμός που πλησιάζει τους νεκρούς λόγω του καπνίσματος ή της κακής διατροφής.

Προειδοποιήσεις και από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος

Παρά τη μείωση των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα λόγω των περιορισμών για την πανδημία, το 96% των κατοίκων αστικών κέντρων στην ΕΕ το 2020 ήταν εκτεθειμένο σε μικροσωματίδια άνω των επιτρεπτών ορίων, σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος (ΕΟΠ).

«Το 96% του αστικού πληθυσμού ήταν εκτεθειμένο σε μικροσωματίδια (PM2,5) σε ποσοστό μεγαλύτερο του ετήσιου μέσου όρου των 5 μικρογραμμαρίων ανά κυβικό μέτρο που συνιστά ο ΠΟΥ», ο οποίος αυστηροποίησε τις συστάσεις του στα τέλη Σεπτεμβρίου, σημείωσε ο ΕΟΠ. Μόνο στην Εσθονία δεν ξεπεράστηκε το όριο του ΠΟΥ για την ατμοσφαιρική ρύπανση.

Οι ευρωπαϊκοί κανόνες είναι ωστόσο λιγότερο αυστηροί και έχουν οριστεί στα 15 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο για τα μικροσωματίδια, κάτι που σημαίνει ότι λίγο πάνω από το 1% των κατοίκων αστικών περιοχών στην ΕΕ ξεπερνά αυτό το όριο.

“Πρωταθλήτριες” Ανατολική Ευρώπη και Ιταλία

Σύμφωνα με την έκθεση, στην ανατολική Ευρώπη και την Ιταλία καταγράφεται η μεγαλύτερη συγκέντρωση μικροσωματιδίων και καρκινογόνου βενζοπυρένιου λόγω της καύσης κάρβουνου και ξύλου για τη θέρμανση και για τη βιομηχανική παραγωγή.

Τα lockdown είχαν θετική επίδραση στην ποιότητα του αέρα, του οποίου η ρύπανση προκαλεί αναπνευστικά και καρδιαγγειακά προβλήματα.

«Τα δεδομένα δείχνουν ότι τα μέτρα που υιοθετήθηκαν το 2020 για την ανάσχεση της εξάπλωσης της Covid-19 προκάλεσαν μείωση της δραστηριότητας στις οδικές, τις θαλάσσιες και αεροπορικές μεταφορές, γεγονός που οδήγησε σε μείωση των εκπομπών που μολύνουν την ατμόσφαιρα», αποκάλυψε ο ευρωπαϊκός οργανισμός.

Αν και τα επίπεδα διοξειδίου του αζώτου μειώθηκαν ως άμεση συνέπεια των περιορισμών, έως και κατά 70% τον Απρίλιο του 2020, το 89% των κατοίκων αστικών κέντρων στην ΕΕ παρέμενε εκτεθειμένο σε επίπεδα υψηλότερα από αυτά που συνιστά ο ΠΟΥ. Βάσει των ευρωπαϊκών κριτηρίων το ποσοστό αυτό ανέρχεται μόλις στο 1%.

Σε ό,τι αφορά το όζον, 21 ευρωπαϊκές χώρες –εκ των οποίων οι 15 είναι μέλη της ΕΕ– σε σύνολο 37 που εξετάστηκαν ξεπέρασαν το όριο βάσει των ευρωπαϊκών προτύπων. Αν ακολουθηθούν τα πρότυπα του ΠΟΥ όλες οι χώρες της Ευρώπης ξεπέρασαν το όριο.

Η ατμοσφαιρική ρύπανση στην Ευρώπη αποτελεί σοβαρό κίνδυνο για την υγεία των ανθρώπων: Το 2019, 307.000 άνθρωποι στην ΕΕ πέθαναν πρόωρα εξαιτίας της, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΕΟΠ.