Κίνα: Γιατί επιμένει ακόμη στη στάση της σιωπηρής αποχής;

Όλες τις τελευταίες ημέρες μετά την τηλεδιάσκεψη ανάμεσα στον Αμερικανό Πρόεδρο Τζο Μπάιντεν και τον Σι Τζινμπίνγκ, γενικό γραμματέα του ΚΚ Κίνας, οι αξιωματούχοι της Κίνας δεν παύουν να υπογραμμίζουν σε δημόσιες τοποθετήσεις τους την προσήλωσή τους στην αξία της Ειρήνης και το σεβασμό τους στους κανόνες του διεθνούς δικαίου. Διαβάζοντας τις δηλώσεις αυτές, αποκομίζουμε την εντύπωση ότι η Κίνα συμμετέχει στη διεθνή κατακραυγή της ρωσικής στρατιωτικής επέμβασης στην Ουκρανία.

Τα πράγματα όμως δεν είναι έτσι στην πράξη. Υπάρχει μια αναντιστοιχία λόγων και έργων της κινεζικής ηγεσίας. Διακηρύσσει την προσήλωσή τους στις γενικές αρχές και τους κανόνες του δημοσίου διεθνούς δικαίου, την ίδια στιγμή κατά την οποία παραμένει το Πεκίνο εξακολουθεί να μην συμμετάσχει στην παγκόσμια εκστρατεία για την απομόνωση της Ρωσίας.

Πού οφείλεται όμως αυτή η διαφορά λόγων και έργων και η Κίνα επιμένει, μέχρι και σήμερα, να τηρεί στάση σιωπηρής ανοχής απέναντι στις θηριωδίες που διαπράττονται στο ουκρανικό έδαφος;

Η βασική αιτία είναι η πεποίθηση του Πεκίνου ότι η Κίνα και οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής βρίσκονται σε μια μακροπρόθεσμη πορεία σύγκρουσης που είναι εξαιρετικά δύσκολο να αλλάξει. Μια καθιερωμένη υπερδύναμη, οι Ηνωμένες Πολιτείες, αντιπροσωπεύει τη μεγαλύτερη απειλή για τα κράτη που βρίσκονται στο κατώφλι να γίνουν υπερδυνάμεις, όπως είναι η Κίνα.

Οι πολιτικές των ΗΠΑ έναντι της Κίνας την τελευταία δεκαετία επιβεβαιώνουν ότι η Ουάσιγκτον έχει ξεκινήσει αμετάκλητα μια στρατηγική περιορισμού της Κίνας, στρατηγική που ξεκίνησε πολύ πριν από την τρέχουσα κρίση στην Ουκρανία.

Ήδη από τον Ιανουάριο του 2012, η ​​Ουάσιγκτον υιοθέτησε μια σειρά από στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές  που προσδιόρισαν την Κίνα ως απειλή κατά της πρόσβασης στην Ασία και τον Ειρηνικό Ωκεανό και ανακοίνωσε μια νέα προσέγγιση για την οργάνωση της στρατιωτικής της δύναμης. Η νέα ιδέα κοινής επιχειρησιακής πρόσβασης απαιτούσε την αύξηση της ανάπτυξης των ναυτικών δυνατοτήτων των ΗΠΑ σε Ασία και Ειρηνικό. Στο πλαίσιο της στρατηγικής εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ του 2017, η Κίνα ανάγεται στον κύριο αντίπαλο της Ουάσιγκτον.

Επίσης, το Πεκίνο στοχοποιείται από την πρωτοβουλία AUKUS που δημιουργήθηκε πρόσφατα ως συμμαχία κατά της Κίνας και η οποία αποτελείται από την Αυστραλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Αμερική. Κατά τον Αυστραλό Πρωθυπουργό. υπάρχει μια αυξανόμενη απειλή από ένα «τόξο απολυταρχίας» υπό την ηγεσία της Κίνας και, για να απωθήσει την απειλή της Κίνας, ο Πρωθυπουργός της Αυστραλίας ανακοίνωσε  την δημιουργία μιας νέας βάσης υποβρυχίων 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την ανατολική ακτή της Αυστραλίας.

Ακόμη, οι Ηνωμένες Πολιτείες επιδιώκουν τον οικονομικό περιορισμό της Κίνας. Οι πιο πρόσφατες εξελίξεις περιελάμβαναν εμπορικούς και δασμολογικούς πολέμους ΗΠΑ – Κίνας, πολλαπλά περιστατικά άρνησης έκδοσης βίζας και από τις δύο πλευρές, εμπάργκο σε αγαθά και απαγόρευση της κινεζικής τεχνολογίας κινητού δικτύου πέμπτης γενιάς.

Ένας ακόμη λόγος είναι η ισχυρή υποστήριξη των ΗΠΑ στην Ταϊβάν, η οποία περιλαμβάνει πωλήσεις όπλων υψηλού προφίλ και επισκέψεις ανωτάτων αξιωματούχων των ΗΠΑ στην Ταϊπέι. Ο Μπάιντεν εξακολούθησε  ουσιαστικά  τις περισσότερες από τις πολιτικές της εποχής Τραμπ έναντι της Ταϊβάν. Δέκα ημέρες μετά τον πόλεμο της Ουκρανίας, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο ταξίδεψε στην Ταϊπέι για να τονίσει πως η Ουάσιγκτον πρέπει να «λάβει τα απαραίτητα και πολύ καθυστερημένα μέτρα για να κάνει το σωστό και προφανές πράγμα [να αναγνωρίσει] μια ελεύθερη και ανεξάρτητη» Ταϊβάν. Για το Πεκίνο, η ανεξαρτησία της Ταϊβάν είναι απαράδεκτη από κάθε άποψη.

Αν δεν αλλάξουν αυτά τα θεμελιώδη στοιχεία στις σχέσεις ανάμεσα στην Αμερική και την Κίνα, είναι απίθανο το Πεκίνο να διακινδυνεύσει να υπονομεύσει τη στρατηγική του ευθυγράμμιση με τη Ρωσία.