Κακοκαιρία: Tο φαινόμενο Ωμέγα, το σύστημα Daniel και η ανάγκη αλλαγής των διαχειριστικών σχεδίων [vid]

Ποια τα χαρακτηριστικά ενός εμποδισμού Ωμέγα;

Οταν προκύπτει ένας εμποδισμός Ωμέγα, οι ψυχρότερες αέριες μάζες που κινούνται από τον Ατλαντικό προς τη Μεσόγειο, αποκλίνουν προς τον Βορρά, ενώ στην περιοχή κάτω από την περιοχή σχήματος «Ω» μεταφέρονται θερμές μάζες από τα νοτιότερα γεωγραφικά πλάτη. Κατά αυτόν τον τρόπο προκύπτουν αυξημένες θερμοκρασίες που οδηγούν, αν διατηρηθεί επί αρκετές ημέρες ο εμποδισμός Ωμέγα, σε ισχυρούς και επίμονους καύσωνες που με τη σειρά τους επιδεινώνουν τις συνθήκες ξηρασίας και ενισχύουν τις δασικές πυρκαγιές. Αυτό που συμβαίνει επίσης είναι να επιδεινώνονται οι καιρικές συνθήκες στις βάσεις του εμποδισμού Ωμέγα, δηλαδή στις περιοχές δηλαδή που διαμορφώνονται πεδία χαμηλών πιέσεων (βλ. περιοχές με την ένδειξη cold στην παραπάνω εικόνα).

Η περίπτωση του συστήματος Daniel

Στην περίπτωση του συστήματος Daniel, o Ωμέγα εμποδισμός εντοπίζεται κυρίως στην περιοχή της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης (εμφανίζεται με κόκκινο χρώμα στον χάρτη που ακολουθεί) όπου άλλωστε επικράτησαν υψηλές θερμοκρασίες (ECMWF). Παράλληλα δημιούργησε ένα στάσιμο πεδίο χαμηλών πιέσεων στο Ιόνιο (εμφανίζεται με μπλέ χρώμα στον χάρτη που ακολουθεί) με αποτέλεσμα τη ροή για αρκετές ημέρες στη σειρά, θερμών και υγρών αερίων μαζών από τα βορειοανατολικά προς την Ελλάδα (και ειδικότερα προς τη Θεσσαλία) με αποτέλεσμα τα πρωτοφανή ύψη βροχόπτωσης που σημειώθηκαν και τα ακραία πλημμυρικά φαινόμενα που προέκυψαν. Σημειώνεται επίσης ότι η ένταση του συστήματος Daniel μπορεί να συνδέεται επίσης με την αύξηση της επιφανειακής θερμοκρασίας της θάλασσας στη νοτιοανατολική Μεσόγειο (Faranda, 2023).

Απαιτείται αλλαγή όλων των διαχειριστικών σχεδίων που σήμερα είναι σε εφαρμογή (και για όλα τα κλιματικά φαινόμενα: καύσωνες, πλημμύρες, δασικές πυρκαγιές, ξηρασία-διάβρωση).

Κακοκαιρία Daniel: Άλλαξε ο χάρτης της Θεσσαλίας 

Ο χάρτης της Θεσσαλίας άλλαξε μετά την επέλαση της κακοκαιρίας Daniel που αποδείχτηκε τρεις φορές πιο καταστροφική από τον Ιανό, ενώ βάσει των δορυφορικών δεδομένων, το μεγαλύτερο τμήμα των νομών Τρικάλων και Καρδίτσας έχει κατακλυστεί από τα νερά χειμάρρων και παραποτάμων του Πηνειού. Στη δορυφορική εικόνα, που ανέλυσε το κέντρο BEYOND του Αστεροσκοπείου Αθηνών, φαίνεται ότι η έκταση που πλημμύρισε από την κακοκαιρία Daniel (με το γαλάζιο και μπλε χρώμα) είναι τριπλάσια σε σύγκριση με την έκταση που είχε κατακλυστεί από τον Ιανό (με το μοβ χρώμα).

Υπολογίζεται ότι ενώ ο Ιανός κατέστρεψε 150.000 στρέμματα, αυτήν τη φορά πλημμύρισαν περίπου 450.000 στρέμματα εκ των οποίων το 97% καλλιεργήσιμη γη, γεγονός που προκαλεί προβληματισμό για την επόμενη μέρα ως προς την επάρκεια τροφίμων.

Το ιδιαίτερο γνώρισμα της Θεσσαλίας είναι ότι εκεί συναντιούνται 5 ποτάμια. Ο Ενιπέας (10ος σε μέγεθος ποταμός της χώρας) έρχεται από τα ανατολικά του Παλαμά, μαζεύει νερά από όρος Όρθρυς στη Φθιώτιδα, βγαίνει στο θεσσαλικό κάμπο και εκεί συναντά τον ποταμό Σοφαδίτη που έρχεται από Σοφάδες. Και οι δύο διέρχονται ανατολικά του Παλαμά και κατευθύνονται προς Πηνειό.