Τουρκία: Ο κύβος ερρίφθη στη νομισματική πολιτική

Η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας αύξησε το βασικό της επιτόκιο στο 15% σε μια μεγάλη αλλαγή πολιτικής, εγκαταλείποντας για πρώτη φορά εδώ και δύο χρόνια τα μη συμβατικά οικονομικά μέτρα που προώθησε ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Η τράπεζα αύξησε το βασικό της επιτόκιο από το 8,5% στο 15% κατά την πρώτη συνεδρίαση για τη νομισματική πολιτική από την επανεκλογή του Ερντογάν τον Μάιο.

Στη δήλωση αναφέρθηκε ότι «το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε να ξεκινήσει τη διαδικασία νομισματικής σύσφιξης προκειμένου να καθιερωθεί αποπληθωρισμός το συντομότερο δυνατό, να σταθεροποιηθούν οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό και να ελεγχθεί η επιδείνωση της συμπεριφοράς των τιμών» και τόνισε ότι οι κεντρικές τράπεζες σε όλο το κόσμος έλαβε μέτρα για τη μείωση του πληθωρισμού.

Τα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα έχουν προβλέψει ότι το επιτόκιο θα αυξηθεί μεταξύ 20% και 25% στις αξιολογήσεις που έκαναν η μία μετά την άλλη.

Στο κείμενο της συνεδρίασης συμπεριλήφθηκε η ακόλουθη δήλωση: «Η νομισματική σύσφιξη θα ενισχυθεί σταδιακά όπως και όταν χρειαστεί μέχρι να επιτευχθεί σημαντική βελτίωση στις προοπτικές για τον πληθωρισμό».

Ο Ερντογάν είχε δηλώσει την περασμένη εβδομάδα πως η πεποίθησή του για την ανάγκη μείωσης των επιτοκίων παραμένει «αμετάβλητη». Παρόλα αυτά άφησε να εννοηθεί πως είχε δώσει τη συγκατάθεσή του για την αύξηση των επιτοκίων.

Οι αναλυτές εκτιμούν πως μια ισχυρή αύξηση του βασικού επιτοκίου θα μπορούσε να βοηθήσει στην ανάκαμψη της τουρκικής οικονομίας.

Σε αντιδιαστολή με αυτά που πρεσβεύουν οι κλασικές οικονομικές θεωρίες, ο Ερντογάν, που επανεξελέγη στα τέλη Μαΐου για τρίτη θητεία, εκτιμά πως τα υψηλά επιτόκια ευνοούν τον πληθωρισμό.

Τα δύο τελευταία χρόνια, ανάγκασε την κεντρική τράπεζα της Τουρκίας να μειώσει τα επιτόκια στο πλαίσιο ενός “νέου οικονομικού μοντέλου” που ευνοούσε την αύξηση του ΑΕΠ και τη δημιουργία θέσεων εργασίας.

Όμως η επιλογή αυτή συνέβαλε στην εκτόξευση του πληθωρισμού — που έπεσε κάτω από το όριο του 40% για πρώτη φορά σε δεκαέξι μήνες, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία– καθώς και στην πτώση της τουρκικής λίρας που έχασε το 80% και πλέον της αξίας της σε σχέση με το δολάριο σε διάστημα πέντε ετών.