Υπάρχει μια χειρόγραφη σελίδα για το τείχος του Βερολίνου – Τι λένε οι ερευνητές

Υπάρχει μια χειρόγραφη σελίδα που έχει παίξει έναν αξέχαστο, σχεδόν μαγικό ρόλο στην πρόσφατη Ιστορία της Γερμανίας, έγραψε η Corriere della Sera. Είναι μια «κόλλα αναφοράς» (χαρτί μεγέθους Α4, όπως λέμε σήμερα, αλλά διαγραμμισμένο) με σημειώσεις στα γερμανικά, γραμμένες με στυλό. Ο Γκίντερ Σαμπόφσκι, ηγέτης του ανατολικογερμανικού κομμουνιστικού κόμματος που ονομαζόταν Sozialistische Einheitspartei Deutschlands ή SED, το κρατούσε ανά χείρας το βράδυ της 9ης Νοεμβρίου 1989. Εδινε συνέντευξη Τύπου ο Σαμπόφσκι, και όσα είπε στάθηκαν αφορμή να επιταχυνθεί η πτώση του βερολινέζικου Τείχους.

Το χαρτί αυτό φυλάσσεται στο Haus der Geschichte (Οίκος της Ιστορίας) στη Βόννη, όμως γύρω από τη δική του μικρή ιστορία ξέσπασε σκληρή διαμάχη με κύριο πρωταγωνιστή το γνωστό ταμπλόιντ Bild. Στα τελειώματα εκείνης της συνέντευξης Τύπου, που την έδειχνε και η τηλεόραση, ο ανταποκριτής του ιταλικού πρακτορείου ειδήσεων ANSA είχε ρωτήσει τον Σαμπόφσκι αν υπήρχαν νέα για τα ταξίδια των Ανατολικογερμανών στη Δύση. Ο Σαμπόφσκι είχε παραλάβει τα χαρτιά με τις κομματικές αποφάσεις, αλλά μάλλον δεν τα είχε διαβάσει. Απάντησε ότι οι συμπατριώτες του μπορούσαν να φύγουν «χωρίς περιορισμούς».

View this post on Instagram

A post shared by Haus der Geschichte NRW (@hausdergeschichte_nrw)

Ο ανταποκριτής τον ξαναρώτησε πότε θα αρχίσει η έξοδος, και ο Σαμπόφσκι, εξετάζοντας τα χαρτιά που, όπως φάνηκε, δεν περιείχαν απάντηση, είπε: «Εξ όσων ξέρω, αμέσως». Φυσικά, αυτό δεν ίσχυε. Οι σχετικές με τα ταξίδια διατάξεις είχαν περιορισμούς και αφορούσαν ελάχιστους, αυτούς που ήδη διέθεταν διαβατήρια. Μάλιστα, τα μέτρα θα εφαρμόζονταν από την 4η πρωινή, δηλαδή ύστερα από μερικές ώρες. Το αποτέλεσμα εκείνου του ασυλλόγιστου «αμέσως» του Σαμπόφσκι ήταν να σχηματιστούν (όντως αμέσως) ουρές στις διαβάσεις προς το Δυτικό Βερολίνο. Για την ερώτησή του ο ανταποκριτής του ANSA θεωρήθηκε «ο άνθρωπος που γκρέμισε το Τείχος του Βερολίνου» σημείωσε με κάποια υπερηφάνεια το μιλανέζικο μέσο… Το χαρτάκι εξαφανίστηκε και επανεμφανίστηκε το 2015 στο μουσείο της Βόννης, το οποίο το αγόρασε για 25.000 ευρώ από έναν ανώνυμο πωλητή.

Τώρα η Bild θέλει να μάθει το όνομα του πωλητή. Εχει ήδη μηνύσει το μουσείο δύο φορές και κέρδισε, και αυτή είναι η τρίτη προσφυγή της. Το μουσείο, πάντως, λέει ότι το όνομα δεν δημοσιοποιείται. Ενας γερμανός δημοσιογράφος που συμμετείχε στον διάλογο του ανταποκριτή με τον Σαμπόφσκι δίνει τη δική του εκδοχή για την ιστορία της κόλλας χαρτιού. Ο αρχηγός του SED, λέει, έγραψε αυτό το χαρτί μεν, όμως αργότερα το ίδιο βράδυ. Μόλις πήγε στο σπίτι του, ο Σαμπόφσκι είδε στη δυτικογερμανική τηλεόραση τι συνέβαινε πέριξ του Τείχους, αλλά δεν συνέδεσε όσα έβλεπε με όσα είχε πει στην περιβόητη συνέντευξη Τύπου. Αργότερα, και φοβισμένος, ετοίμασε εκείνο το σημείωμα, ώστε να δικαιολογήσει όσα είχε πει. Δηλαδή το παρουσίασε ως απόδειξη ότι όλα όσα ξεστόμισε ήταν συμπεφωνημένα στο κόμμα. Αυτό είναι πλαστογραφία, όμως, και κανείς δεν πιστεύει στην εκδοχή του γερμανού δημοσιογράφου, σχολίασε η Corriere.